Matura z Orłem Białym

Jak zrozumieć Polskę , nie znając historii ? Nie da się. Jak osiągnąć sukces w jakiejkolwiek dziedzinie, jeżeli nie zna się podstaw rzeczywistości? Taką podstawą jest los własnej rodziny i tej wielkiej rodziny rodzin jaką jest Ojczyzna. Jeśli to się wie, można szukać swojego miejsca w społecznej czasoprzestrzeni. Szukać w genach impulsów które pozwolą zbudować swój los. Odnaleźć swoją ścieżkę przez niesamowite, jedyne, polskie życie…
Towarzystwo Patriotyczne zorganizowało ogólnopolski egzamin z historii Polski.
(…) Pomysł wynika ze skandalicznie niskiego poziomu wiedzy historycznej młodych pokoleń. Szkoła i media jakby celowo ograniczają polską pamięć. Powstają filmy, książki, sztuki wręcz fałszujące najważniejsze wydarzenia, jak np II Wojnę Światową. Już w III RP wyrosło pokolenie nie mające pojęcia co tu się działo za życia ich poprzedników (…)
(Jan Pietrzak)

Pierwszy etap obejmował opracowanie pisemne jednego z poniższych tematów:
1. Rola pierwszych Piastów w budowaniu narodu i państwa polskiego.
2. Święci, patroni narodu polskiego.
3. Polska trzech Bolesławów: Chrobrego, Śmiałego i Krzywoustego – podobieństwa i różnice.
4. Czynniki odśrodkowe i jednoczące Polaków podczas rozbicia dzielnicowego.
5. Mit Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego i ich rola w dziejach Polski. Rola Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego i ich mitu w dziejach Polski.
6. Unie polsko-litewskie (od Krewy do Lublina) – fenomen zjednoczenia, czy nieudany projekt polityczny?
7. Chrześcijaństwo jako podstawa kultury i polityki średniowiecznej Polski.
8. Znaki i symbole Polaków od średniowiecza do dzisiaj.
9. Rzeczpospolita w dobie „złotego wieku” – czynniki decydujące o potędze państwa polskiego.
10. Rzymskie cnoty w sarmackim państwie -demokracja szlachecka ,wyjątkowy model parlamentaryzmu europejskiego.
11. Rzeczypospolita Obojga Narodów jako atrakcyjny wzór kulturowy.
12. Sarmacja to Polska – ponadczasowa wartość kultury sarmackiej.
13. Sukcesy i porażki militarne Polski w XVI i XVII wieku – wybrane przykłady.
14. Gospodarka polska w okresie Rzeczypospolitej Obojga Narodów. „Może nie wiedzieć Polak co to morze gdy pilnie orze” – rola wsi i morza w gospodarce Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
15. Źródła kryzysu Rzeczypospolitej w XVIII wieku.
16. Reformy w osiemnastowiecznej Polsce – próba oceny.
17. Rozbiory Polski – przyczyny przebieg i skutki dla Polski i Europy.
18. Od panów barskich do szańców Pragi – zbrojna walka o Polskę w XVIII wieku.
19. Wybitne postacie Rzeczypospolitej Obojga Narodów – jako wzór dla współczesnych Polaków.
20. Polska jako Antemurale Christianitatis – mit czy rzeczywistość.
21. Polacy z Napoleonem… Dylematy polityczne i działania militarne Polaków epoki napoleońskiej.
22. Powstania narodowe w XIX wieku – realizm czy idealizm polityczny?
23. Miejsce kultury w życiu Polaków w okresie zaborów.
24. Emigracja i jej rola w podtrzymywaniu świadomości narodowej i kształtowaniu postaw oraz planów politycznych.
25. Przemiany społeczne i gospodarcze na ziemiach polskich w XIX wieku.
26. Polacy poza Polską w XIX wieku-żołnierze, podróżnicy, artyści, naukowcy, emigracja zarobkowa.
27. Powstanie styczniowe i jego miejsce w polskiej świadomości .
28. Polskie programy polityczne pokolenia „niepokornych” na przełomie XIX i XX wieku.
29. Sytuacja Polaków pod zaborami i sposoby walki o utrzymanie tożsamości narodowej na przełomie XIX i XX wieku.
30. Rola Kościoła katolickiego w trzech zaborach w podtrzymywaniu wiary i polskości w narodzie bez państwa.
31. Walka o Polskę 1914-1921: zbrojna i dyplomatyczna próba bilansu.
32. Niepodległość w praktyce – spór o bilans II Rzeczypospolitej.
33. Pozycja Polski na arenie międzynarodowej w okresie międzywojennym.
34. Polskie ruchy i programy polityczne w okresie międzywojennym – próba oceny.
35. Udział Polaków w II wojnie światowej – próba bilansu.
36. Fenomen oporu – Polskie Państwo Podziemne: struktury wojskowe i cywilne, funkcje i znaczenie.
37. Czy można było inaczej – sprawa polska na arenie międzynarodowej podczas ii wojny światowej.
38. Polska między dwoma totalitaryzmami – społeczne, gospodarcze i polityczne konsekwencje II wojny światowej dla państwa i narodu polskiego.
39. Walki o niepodległość ciąg dalszy – dzieje emigracji politycznej po 1945 r.
40. Fenomen „Żołnierzy Wyklętych” i ich powojenne losy (1944/1945 – 1963).
41. Opór, przystosowanie, kolaboracja. Postawy Polaków wobec komunizmu w okresie stalinowskim.
42. Od kryzysu do kryzysu (1956 – 1989). Władza komunistyczna wobec społeczeństwa polskiego.
43. Ruch społeczny „Solidarność” i jej dziedzictwo w ostatniej dekadzie komunizmu (1980 – 1989).
44. Miejsce Kościoła katolickiego w powojennych dziejach Polski. Wybitne postacie: Prymas Tysiąclecia i Jan Paweł II.

Spośród kilkuset nadesłanych prac komisja egzaminacyjna w składzie : prof. Andrzej Nowak, mgr Jarosław Schabieński, dr Andrzej Wroński, prof. Jan Żaryn wyłoniła 15 najlepiej opracowanych esejów. Autorzy tych prac przystąpili do ustnego egzaminu finałowego, który odbył się 21 października 2014 w Stowarzyszeniu Dziennikarzy Polskich w Warszawie.

Poziom wiedzy był wysoki i wyrównany. Najlepsze oceny uzyskały wypowiedzi:
1. Heleny Kocur z Rydułtowy ( 17 lat)
2. Mariusza Soleckiego z Katowic(39 lat)
3. Karola Rozenberga ze Sztumu (27 lat)
4. Wandy Głażewskiej z Ostrołęki(66 lat)
5. Urszuli Barczyk z Szalowej (25 lat)
Wszyscy uczestnicy egzaminu otrzymali dyplomy i nagrody książkowe a pięciu najlepszych, wymienionych powyżej Maturzystów otrzymało dodatkowo nagrody pieniężne oraz wycieczkę do Brukseli.
Fundatorami nagród byli między innymi: Janusz Śniadek, Wiesław Johann,Józef Małobęcki, Leszek Pawlik, Grzegorz Bierecki, Rafał Matusiak, Dyrektor Centrum Polskiego w Brukseli Zenon Łupina.
Finaliści odebrali nagrody podczas dorocznego uroczystego Koncertu Niepodległości 8 listopada 2014 r.